Een hele heftige maar geweldige week!

3 april 2015 - Turiani, Tanzania

Habari,

Nadat we een spin in ons bed hebben gehad, meerdere kakkerlakken over onze voeten hebben gelopen, een mierennest in onze tas ons broodje kaas heeft opgegeten en we inmiddels pro's zijn in het plassen en poepen in een gat in de grond leven wij nog steeds. We hebben een ontzettende leerzame maar zeker ook heftige week gehad. Waar moeten we beginnen.. We zijn van verbazing in verbazing gevallen. Als we dachten dat het niet "erger" kon, gebeurde er wel weer iets wat dit overtrof. Het liefst zouden we jullie alles in geuren en kleuren vertellen, maar omdat wij geen zin hebben in zere vingers van het typen en jullie geen hoofdpijn willen bezorgen van het lezen, zullen we de dingen vertellen die wij het bijzonderst vonden.

Toen we een avond dienst meedraaide met de tropenarts, werden we om 5 uur gebeld dat we naar de kinderafdeling moesten komen. Eenmaal daar aangekomen zagen we een baby van 6 maanden met hele nare stuiptrekkingen over het hele lichaam aan het zuurstof apparaat liggen. Aangezien in dit hele ziekenhuis maar een stuk of 3 zuurstof apparaten zijn, wisten we meteen al dat het niet goed was. Even tussendoor: zodra een kind hier aan het zuurstof wordt gelegd, hebben moeders al geaccepteerd dat het overlijdt. Zuurstof wordt hier geassocieerd met de dood, omdat alleen de ernstige gevallen hier zuurstof krijgen aangezien er zo weinig apparaten zijn. Het feit dat de artsen hier überhaupt worden gebeld tijdens hun dienst zegt eigenlijk ook al genoeg. De tropenarts vertelde ons die middag nog doodleuk dat hij in zijn eerste paar maanden nog nooit was opgeroepen voor de kinderafdeling tijdens zijn dienst. De arts had meteen door dat het niet goed was en de stressvolle sfeer was dan ook niet te missen. In alle haast spoot de arts rectaal diazepam in het kindje, niet gezien hebbende (door stress) dat het al een infuuslijn had. Toen dit middel niet werkte, is er ook een ander relaxerend middel door de inmiddels ontdekte infuuslijn gespoten. Ook hebben ze een natte doek over het kindje heen gelegd ter afkoeling, omdat het echt super heet aanvoelde en 41 graden koorts had. Dit was op dat moment het enige wat we konden doen, dus gingen we door naar de volgende afdeling. Toen we een uur later terugkwamen, lag het kindje alweer te stuiptrekken en is het helaas dezelfde avond nog overleden..

In de tussentijd zijn we naar de mannen afdeling gelopen, waar eerst ook werd verteld dat daar niks bijzonders aan de hand was. Na even doorvragen werden we verwezen naar een man die midden op de slaapzaal lag. Na wat beter onderzoek bleek deze kan in diepe coma te liggen. En dit zonder enige apparaten die zijn vitale functies in de gaten houden en liggend tussen alle andere patiënten. Ook kreeg de patiënt de verkeerde medicijnen, omdat hij niet goed genoeg was onderzocht. Hier komt onze grootste frustratie goed in naar voren. Het systeem klopt hier namelijk van geen kant. We hebben jullie al verteld over de clinical officer en de arts. Deze patiënt was dus als eerst gezien door de clinical officer, die na 2 seconde zijn diagnose al had gesteld en vervolgens een verkeerde behandeling had ingezet. Ze gaan er hier vanuit dat dit goed is en wordt er dus niet meer naar de patiënt omgekeken. Ook zijn de verpleegkundige te lui om de patiënten in de gaten te houden, waardoor hij dus zo in diepe coma raakt. Mensen worden hier geen verpleegkundige of arts omdat hun hart bij de zorg ligt, maar omdat dit status en geld brengt. Zo kun je je dus wel voorstellen dat het strijden voor het leven van een patiënt zoals we in Nederland kennen, hier niet gebruikelijk is. Je wordt zelfs raar aangekeken als je een kind probeert te reanimeren. Vaak zijn de verpleegkundigen zelfs zo lui dat de vitale scores of medicijnen niet worden gemeten of gegeven. Dit is onder andere een van de redenen waarom patiënten hier overlijden, terwijl dat helemaal niet nodig is. Even terugkomend op de comateuze patiënt. De tropenarts heeft even de tijd genomen om de patiënt te onderzoeken en zijn behandeling aan te passen. Toen wij de volgende dag bij de man gingen kijken, kon hij zijn ogen al open doen. Zo simpel kan het dus zijn...

Op een andere dag liepen we een rondje met een Tanzaniaanse arts, die hier overigens als een van de beste artsen wordt gezien. Deze arts ziet de instelling en daarmee ook een grote fout van de zorg hier in en wil dit als een van de enige dan ook graag veranderen.
We kwamen binnen op de mannen afdeling en natuurlijk was er hier weer niet gebeld voor deze patiënt, omdat ze niet zagen dat er iets aan de hand was. Hier komt de luiheid weer naar voren. We liepen naar de patiënt toe, niet goed doorhebbende wat er aan de hand was. Al snel bleek deze man een zwaar delirium te hebben en de wereld niet meer te snappen. De patiënt moest door 4 andere mannen in bedwang worden gehouden. De patiënt sloeg en beet om zich heen en probeerde alles om los te komen. De manier van omgaan met de patiënten is hier totaal anders. Zo begon de arts ontzettend boos en hard tegen de patiënt te schreeuwen om zijn daden, terwijl deze patiënt natuurlijk niet verantwoordelijk genomen kan worden voor zijn gedrag. We vonden het heel heftig om te zien en vooral heel vreemd dat deze duidelijk gevaarlijke man tussen alle andere patiënten lag en letterlijk naast de eerder beschreven comateuze man...

Dan nu het verhaal wat op ons duidelijk de meeste indruk heeft gemaakt.
In Nederland worden premature kindjes standaard aan bewakingsmonitoren gelegd, zodat meteen kan worden geconstateerd als er iets niet goed gaat. Hier hebben ze deze middelen niet en is het aan de moeder om te beoordelen of het wel goed gaat met het te vroeg geboren kindje. Het kennisniveau ligt hier duidelijk lager. Moeders zijn zelfs in staat om het niet door te hebben dat hun kindje niet meer ademt en dus overlijdt.
We liepen met een Tanzaniaanse arts de afdeling op, vragende of er hier problemen waren. Toen wezen ze ons naar een te vroeg geboren kindje die ergens achteraf op een tafel lag. Natuurlijk was er voor dit kindje niet gebeld en vonden ze ook dat hier geen hoge nood was. Dit heeft weer te maken met de instelling van de verzorgende hier. Eenmaal bij het kindje aangekomen, kon je in een oogopslag zien dat het er erg slecht aan toe was. Het hapte naar adem en gebruikte elk mogelijke spier om meer lucht binnen te krijgen. Ook stopte het meerde malen met ademen, wat apneu's wordt genoemd. Het was dus overduidelijk dat dit kindje zuurstof nodig had. De Tanzaniaanse arts ging tot onze grote frustratie eerst in alle rust het kindje onderzoeken. Ze deed er een kwartier over om met een saturatiemeter voor volwassenen de saturatie van het premature kindje te meten. Dit leek vrij onmogelijk en dus tijdverspilling. Nadat er een wonder was gebeurd en de saturatiemeter 66 aangaf (wat normaal 99 hoort te zijn), zei de arts 'this kid needs oxygen'. Wij als 2e jaars geneeskundestudenten hadden dit na 1 seconde al bedacht. In alle rust werd het kindje naar een andere afdeling gebracht waar wel een zuurstofapparaat aanwezig was. Hier werd het neergelegd en voor de rest niet meer naar omgekeken. De volgende ochtend zijn we als eerst naar dit kindje toegegaan. Er werd totaal niet naar het kindje omgekeken en helaas hebben we haar zien overlijden. Toen een van de Nederlandse verpleegkundige het kleine meisje nog probeerde te reanimeren, werd ze voor gek verklaard door de rest van de verpleging.

We hebben helaas meer van dit soort verhalen meegemaakt. We hebben meerdere mensen zien overlijden, wat ons zwaar op ons dak viel. We zijn dan nu na een week ook al totaal gebroken en in huilen uitgebarsten door alle heftige indrukken. Op deze manier hadden we de zorg niet verwacht.

Misschien wel het naarste tafereel hier, is dat zodra een patiënt word ontslagen deze eerst de rekening moet betalen voordat het het ziekenhuis mag verlaten. Zo zwerven meerdere moeders met kindjes hier dagen rond, omdat ze de rekening niet kunnen betalen. Dit is ook het geval bij doden. Als iemand overlijdt, wordt het in doeken gewikkeld en opgeborgen in de bezemkast totdat de familie het geld heeft betaald. Dit was ook het geval bij het premature kindje. We hebben hier geen woorden voor...

Om ons hoofd op andere gedachten te zetten, gaan we dit weekend even weg uit het ziekenhuis met onze huisgenootjes. We gaan een grotere stad om hier even weg te zijn. Nu klinkt dit natuurlijk allemaal heel negatief, veel dingen zijn ook verschrikkelijk, maar tegelijkertijd hebben we het hier ook geweldig. Zo hebben we ook een dag op de OK gestaan en hier meerdere operaties gezien. Onder andere een sectio, liesbreuk en hebben we de hele dunne darm uit het lichaam zien liggen. Ook zijn we hier met open armen ontvangen en is iedereen ongelofelijk vriendelijk. We gaan nu nog even genieten van de zon, die zo ondergaat. We houden jullie op de hoogte!

Veel liefs,
Ons

4 Reacties

  1. Angela:
    3 april 2015
    Wat een heftige verhalen allemaal. Jullie verhaal laat tevens zien hoe goed wij het in Nederland hebben met onze gezondeidszorg!
    Chapeau meiden!
  2. Alice:
    3 april 2015
    inderdaad heftige dingen die je hebt ervaren, hartverscheurend .
    Dappere meiden zijn jullie.
  3. Kristel:
    4 april 2015
    Heel erg heftig.
    En wat vreselijk dat je moet constateren dat men in sommige gevallen laks en te lui zijn. Ongelofelijk@
  4. Kristel:
    4 april 2015
    Heel erg heftig.
    En wat vreselijk dat je moet constateren dat men in sommige gevallen laks en te lui zijn. Ongelofelijk.