Wat een ervaring!

Hoi lieve mensen,

Na een erg gammele tocht zijn we aangekomen op Dar Airport. We hebben 7 uur in de bus gezeten onderweg van Turiani terug naar Dar es Salaam. We zijn honderd keer van links naar rechts gegooid, we hebben beide drie keer een hartinfarct gehad, omdat we dachten dat we een ongeluk kregen, onze kont voelt aan als beton en onze kleren zijn weer drijfnat van het zweet. Dit noemen we nou echt cultuur snuiven in Tanzania. De bus zat BOM vol. Om de 100m werden er mensen al rijdend in- en uitgegooid. Er zijn minstens 10 rijstzakken door de bus gevlogen en er zijn wel 15 mannetjes met drinken op hun hoofd de bus ingesprongen om ons eten en drinken te verkopen. Dit was me het tochtje wel… Een hele ervaring op zich.

We zijn nu onderweg naar de Serengeti om na 2 heftige weken nog een weekje safari mee te pakken. We hebben de afgelopen dagen weer heel wat meegemaakt. Laten we beginnen bij een verhaal waar onze mond van open viel. Toen we meeliepen op de female ward riep één van de verpleegkundigen ons bij de wondverzorging van een vrouw. De vrouw lag al helemaal achter op de afdeling met een afschermwand er omheen. Alleen hierdoor werden wij al erg nieuwsgierig. De vrouw lag in haar bed met een doek over haar heen. Toen ze dit doek eraf haalde, wisten wij niet wat we zagen… Een wond, nou als je het een wond kunt noemen, die wel een oppervlakte in beslag nam van 30 bij 30 cm. Dit was nog niet eens de grootste schok. We waren meer onder de indruk van de plek en de diepte. Je zag namelijk alle pezen en spieren liggen (erg goed voor onze anatomische kennis). De wond liep van haar lies tot haar heup tot haar schaamlip. Volgens mij waren zelfs de artsen er nog niet helemaal uit wat ze er mee aan moesten. Toen we het verhaal achter deze wond hoorden, kregen we helemaal medelijden met deze vrouw. Ze had namelijk een abces en wilde hiermee naar het ziekenhuis toe. Toen ze haar man vroeg om de auto te halen, is hij weggegaan en nooit meer terug gekomen. De vrouw heeft 2 weken op hem gewacht. In die tijd is haar abces tot een wond uitgegroeid. Uiteindelijk hebben haar kinderen haar naar het ziekenhuis gebracht. Wij kunnen zelf ook niet verzinnen hoe dit ooit gaat genezen. En dan te bedenken dat ze ook nog eens HIV-positief is, dus een extra slechte weerstand heeft.
Nienke kwam er tijdens deze dienst achter dat haar voorkeur niet bepaald uitgaat naar chirurgie, aangezien ze bijna nokkie ging van deze wond (Nienke beweert dat het ook wel erg warm was).

We willen jullie graag nog twee verhalen vertellen van de harde realiteit in Tanzania en dan zullen we jullie niet meer lastig vallen met onze frustraties.
We hadden afgesproken met de dienstdoende arts, die overigens ook het hoofd van de artsen in het ziekenhuis is om om 18u de ronde langs de afdelingen te gaan lopen. Toen wij netjes op tijd op de afgesproken afdeling kwamen, was de dokter natuurlijk nergens te bekennen. Na eventjes op hem gewacht te hebben, besloten we maar te gaan zoeken naar ons huisgenootje die de hele dag nog niet was thuis gekomen. We liepen langs de kinderafdeling toen Nienke een ‘kreet’ om hulp hoorde. We zijn snel de kinderafdeling op gerend en zagen daar onze huisgenoot in haar eentje een kindje reanimeren. Verbazingwekkend rustig vroeg ze ons om alsjeblieft een arts te gaan halen. Ze was namelijk al een half uur ALLEEN aan het reanimeren zonder dat er een arts is komen opdagen. We hebben toen de dienstdoende arts gebeld (diegene die ons ook al liet zitten) met de vraag of hij alsjeblieft zo snel mogelijk naar de kinderafdeling wilde komen. Dit was om 18.15u. Hij antwoordde dat hij om 19u wel een keertje zou komen kijken. Zelfs toen wij aandrongen dat het om een reanimatie ging en hij toch wel echt nú moest komen, antwoordde hij wat vaagjes en hing hij op. Om 19.15u was hij er nog steeds niet…
In de tussentijd zijn we maar snel naar een clinical officer op zoek gegaan. Hij was nog in consult en kon doordat wij recht tegenover hem stonden er niet onderuit. Snel zijn we weer teruggelopen naar de kinderafdeling om ons huisgenootje te helpen en te steunen. We hebben nog geprobeerd een pols bij het kindje te voelen en tekenen van leven te zoeken, maar al snel werd duidelijk dat het kindje niet meer te redden was. De handjes waren al koud geworden. 10 minuten later kwam de clinical officer opdagen. Hij vertelde ons huisgenootje meteen maar te stoppen met de reanimatie. Ze was intussen al driekwartier in haar uppie aan het reanimeren…
Nadat de dood was vastgesteld, werd de infuuslijn verwijderd en werd het kindje in doeken gewikkeld. Verslagen liepen we met z’n 3en naar buiten, waar we de moeder huilend aantroffen. Het was wel erg mooi om te zien dat alle moeders van de kinderafdeling zich om haar heen hadden verzameld om hun steun te betuigen. Wij kunnen ons niet inbeelden dat er bij een reanimatie niet één arts wil komen, terwijl als dit in Nederland zou gebeuren alle alarmbellen meteen af zouden gaan en binnen enkele minuten er minstens 3 artsen en een heel reanimatieteam om het bed zou staan. Overigens wel petje af voor onze huisgenoot die zich ontzettend sterk heeft gehouden.

Nu het tweede verhaal waaruit blijkt dat het niet alleen aan de instelling van de artsen en verpleegkundigen ligt, maar ook aan de armoede. Tijdens de ronde met ontzettend aardige, maar ook heel erg slome arts kwamen we op de male ward. Hier lag een man met een ontzettend opgezwollen buik. De man had zichtbaar erg veel pijn. Na lichamelijk onderzoek bleek hij spataderen (varices) op zijn buik te hebben en na het palperen van zijn lever bleek deze enorm vergroot, irregulair en keihard te zijn. De varices op zijn buik komen door portale hypertensie (verhoogde bloeddruk in de leverslagader). Het kan door verschillende dingen worden veroorzaakt, waaronder een maligniteit. Ze zijn hier echter niet in staat om te onderzoeken of dit het geval is, aangezien ze hier de middelen niet voor hebben. Behandelen van kanker is al helemaal onmogelijk, omdat dit simpelweg veel te veel geld kost voor dit land. Mocht uit huidig onderzoek (onderzoek naar bacteriën en wormen in zijn bloed) niks komen, gaan ze er hier vanuit dat het levermetastasen zijn en wordt hij naar huis gestuurd om te sterven. En dan te bedenken dat in Nederland elke kankerpatiënt de mogelijkheid heeft op behandeling, danwel curatief of palliatief...

We hebben hier niet alleen verschrikkelijke dingen gezien, maar ook heel veel mooie. Zo is de man die in coma lag (ons vorige blog) inmiddels gezond naar huis gestuurd en hebben we doodzieke kindjes met malaria beter zien worden door de juiste behandeling. Ook is het erg mooi om te zien hoe de tropenarts hier een ondervoedingsprogramma is begonnen om ondervoede kindjes gratis speciale voeding te geven. Zo kwam er bijvoorbeeld een moeder met haar kindje langs die hier onderdeel van uit maakt. Dit kindje is in een maand van ondervoed naar een gezond gewicht gegaan door dit programma. Prachtig om te zien!! Dankzij jullie allemaal hebben wij hier 1705 euro aan kunnen schenken. Heel erg bedankt allemaal voor jullie vrijgevigheid. Hier gaan levens mee gered worden!

Voor ons was dit een ontzettend mooie en leerzame ervaring. Ondanks alle nare en heftige dingen, hadden we het voor geen goud willen missen. We denken er zelfs beide over na om hier een co-schap te gaan lopen.
We gaan nu nog even genieten van een paar dagen safari en tot over een weekje in Nederland. We zien nu al op tegen de kou :(

Veel kusjes,
ons